-
przymiotnik przyczasownikowy29.11.200529.11.2005Dzień dobry!
Która forma jest poprawna: „Takim go/Taką jej nie znałem” czy „Takiego go/Takiej jej nie znałem”? Kontekst: np. zdziwienie, gdy nagle dowiadujemy się, że dana osoba jest inna, niż się nam wydawało.
Pozdrawiam,
P. -
witkacyzmy
13.07.202027.09.2014„Zjeść, poczytać, pogwajdlić, pokierdasić i pójść spać” (Witkacy, Szewcy). Podejrzewam, że za tą gwarą (?) kryją się znaczenia nie całkiem przyzwoite, ale skoro już młodzież czyta, to niech czyta ze zrozumieniem. Co to znaczy kierdasić i gwajdlić?
-
życzenia i wyrazy szacunku19.11.200119.11.2001Uprzejmie proszę Pana Profesora o odpowiedź na dwa, ważne dla mnie, pytania:
1. Czy można składać życzenia w imieniu własnym (oraz instytucji)? Jeśli nie, to proszę o podanie właściwej formy grzecznościowej, uwzględniającej oficjalną sytuację składania życzeń od siebie (szefa) i pozostałych pracowników.
2. W jakich oficjalnych sytuacjach można przekazywać wyrazy szacunku? Czy z punktu widzenia językowego tylko w relacji: młodszy – starszemu (szczególnie zasłużonemu)?
-
Dokładnie!28.09.200128.09.2001Szanowni Państwo,
Irytuje mnie zwyczaj nadużywania od pewnego czasu wyrażenia dokładnie. Wydaje mi się, iż ta kalka z języka angielskiego (exactly) zubaża nasz i tak już jałowy język potoczny, a słyszy się ją wszędzie – nawet w radiu i telewizji, i to głównie z ust ludzi młodych, którzy chcą w ten sposób zaznaczyć swoją przynależność do… ano, do czego?
Swoim dzieciom „zabroniłem” mówienia dokładnie, zalecając takie wyrażenia, jak: oczywiście, owszem, tak jest, w rzeczy samej, zgadza się, słusznie, istotnie, a nawet (to już żartem): precyzyjnie.
Zdaję sobie sprawę, że mowa ludzka własnymi chadza drogami i nie można społeczeństwu narzucać siłą norm językowych, ale czy nie dałoby się na łamach (lub na antenie) jakiegoś publikatora wydać wojny takim prymitywizmom, jak właśnie dokładnie?
Życzę powodzenia i radości z pracy,
Zdzisław Halicki -
Pierwotne polskie słowo oznaczające kolor/barwę
31.01.2022Pierwotne polskie słowo oznaczające kolor/barwę - czy to odcień?
Dzień dobry,
Niedawno zastanawialiśmy się z lubą, jak mogli Polacy/Słowianie określać kolory i barwy/farby, zanim też zaczerpnęli te nazwy z języków odpowiednio romańskich i germańskich. Czy istnieje jakieś pierwotnie nasze określenie na kolor? Czy to może odcień?
-
Przydawka wpleciona wydzielona przecinkami
27.12.202327.12.2023Szanowni Państwo,
proszę o pomoc w rozwianiu wątpliwości interpunkcyjnej. Jak należy użyć interpunkcji w sytuacji, gdy po zaimku osobowym występuje odnoszący się do niego przymiotnik, np. w zdaniu: „Nam młodym jeszcze wszystko wydaje się możliwe.”? Należy wydzielić go przecinkami, tj.: „Nam, młodym, jeszcze wszystko wydaje się możliwe.”, czy postąpić w inny sposób?
Z góry dziękuję za poświęcony czas.
-
Gorzko na weselu 12.11.201612.11.2016Szanowna Pani Profesor,
skąd wziął się obyczaj wołania gorzko! podczas pocałunku państwa młodych na weselu? Wydaje mi się to nielogiczne.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Jak to w rodzinie…9.07.20039.07.2003Panie Profesorze,
jest Pan moją ostatnią deską ratunku, ponieważ w dostępnych mi źródłach nie znalazłam odpowiedzi na nurtujące mnie pytanie. Chodzi o to, że moja teściowa wymaga od swoich dzieci (i mnie) oraz od wnuczek zwracania się do siebie w formie 3. os. l.p.: „Niech mamusia (mama, babcia) powie (da, pokaże itp.)…” lub „Proszę powiedzieć (dać, pokazać itp.)…” zamiast „Mamusiu (mamo, babciu), powiedz (daj, pokaż itp.), proszę”. Teściowa pochodzi z Wilna, ukończyła filologię rosyjską i twierdzi, że takich form zwracania się do osób starszych od siebie nauczona została w rodzinnym domu, w związku z tym wymaga tego od nas. Ja, co prawda, nie jestem filologiem, ale ekonomistką, jednak zwracam uwagę na to, JAK mówię, i chcę, aby moje dziecko również wypowiadało się poprawnie. Formy podane wyżej drażnią mnie, wydają mi się nieco archaiczne i dlatego pytam: czy moja teściowa MA PRAWO (z punktu widzenia poprawności językowej) wymagać od nas używania wspomnianych form?
Z niecierpliwością będę oczekiwać odpowiedzi od Pana.
Załączam wyrazy szacunku,
Marta Piaskowska z Łodzi -
jeszcze raz kaczuszka4.11.20144.11.2014Szanowni Państwo,
bardzo dziękuję za udzieloną odpowiedź. Rzeczywiście jest tak, że bardzo często dochodzi do zatarcia znaczeń tych słów. Powoływałem się m.in. na tekst Nomenklatura i definicje w produkcji drobiarskiej, w którym autorzy piszą o kaczorkach i kaczuszkach. Jednak, jak rozumiem, stosując polszczyznę ogólną, możemy mówić kaczusia, mając na myśli młodą samicę kaczki?
Z wyrazami szacunku
AD -
kurde29.10.200129.10.2001Za użycie słowa kurde moje dziecko otrzymało uwagę do dzienniczka. Pomimo iż słowo to jest mi znane, nie sądziłem, że jest to wulgaryzm. Nie zastanawiałem się też nad jego znaczeniem i teraz nie wiem, jak mam postąpić. Proszę o możliwie obszerne wyjaśnienia dotyczące słowa kurde.